+0 beyen
ایپارسلطان که درتاریخ ترکان اویغوربه عنوان زنی قهرمان شناخته شده است،شهرت خودراازدلاوریهایش درجنگ های بین چین وتورک بدست آورده است.این زن مبارزهمسرجهان خوجابرادرحاکم مسلمانان تورکستان برهان الدین بود.درسال1757امپراطورچین برای اشغال سرزمینهای مسلمانان تورکستان به آن منطقه حمله میکند.طی این مبارزات که دوسال به طول انجامید ایپارسلطان دوش به دوش همسرش جهان خوجادرمقابل دشمن جنگیدوبه پیروزی دست یافت وبه عنوان زنی مبارزدرتاریخ تورکها شناخته شد.اولباس رزم برتن کرد،درصف اول جنگیدواردوی چین رامغلوب کرد.وصف دلاوریهاوزیبایی این زن مبارزبه گوش امپراطورچین نیزرسید.امپراطوربرای به اسارت گرفتن ایپارسلطان نیروهای بیشتری رابه مقابله فرستاد.ایپارسلطان که نتوانست درمقابل نیروهای امپراطورایستادگی کندمجبوربه عقب نشینی شدوبه همراه قشون خودبه منطقه خان نشین بدخشان درافغانستان پناه برد.دراین موردمورخ بدخشانی ،میرزامحمدبدخشیدرکتاب خود"تاریخ بدخشان"چنین می نویسد:دردومین سال مبارزات،قشونی دوبرابرازچین واردشد.ایپارسلطان بالشکرخود باآنهاجنگیدندومردانگی ها ودلاوریهای بسیاری ازخودنشان دادند،بسیاری ازقشون کافرچین رابرچیدولی مگربابرچیدن چیزی ازجنگ ونیزارکم می شد.قشون چین بسیارزیادبودند.(تاریخ بدخشان،تهران،ص28).امپراطورکه می دانست ایپارسلطان به بدخشان پناه برده است برای بدست آوردن اوبه حاکم بدخشان مراجعه کرد.اماحاکم بدخشان که به اسلام معتقدبوددرخواست امپراطورراردکردوایپارسلطان راتسلیم اونکرد.بااین حال امپراطورچین نمی توانست دلاوریهاوقهرمانیهاوزیبایی ایپارسلطان رافراموش کند.اوباآرزوی بدست آوردن این زن مبارزوزیبای تورک می زیست وبرای بدست یافتن به اوناچارمتکی به حیله شد.اوتعدادی ازافرادخودرابه عنوان نمایندگان تورکستان به بدخشان فرستاد وآنهاباحیله ونیرنگ ایپارسلطان رامنقاعدکردند که امپراطوربه آنهاظلم می کندوبرای مقابله بااین ستمهالازم است که باامپراطورواردمذاکره برای صلح شوندواین کارتنهاتوسط ایپار سلطان ممکن است.تنها هدف این نیرنگ بیرون کشیدن ایپارسلطان ازبدخشان بود.ایپارسلطان جهت مذاکره باامپراطورراهی چین شد.